เราต่างถูกฝังความคิดว่า “ต้องถูกเสมอ” มาโดยตลอด ทำให้หลายคนกลัวที่จะสร้างความผิดพลาด เพราะคิดว่าเป็นจุดด่างพร้อยในชีวิต
แต่คนดังอย่าง Elon Musk และ Bill Gates รวมถึงหลักฐานทางวิทยาศาสตร์กำลังบอกคุณว่า “คุณเรียนรู้ได้ดีกว่าจากความผิดพลาด”
งานวิจัยด้านจิตวิทยาปี 2016 พบว่า ยิ่งคุณทำผิดพลาดมากเท่าไหร่ หรือยิ่งมั่นใจว่าตัวเองถูกมากเท่าไหร่ คุณยิ่งมีแนวโน้มที่จะได้เรียนรู้มากเท่านั้น เพราะคุณจะยิ่งจดจำสิ่งนั้นเป็นบทเรียนฝังใจมากขึ้นนั่นเอง ดังนั้น วิธีการเรียนรู้ที่ดีที่สุด ไม่ใช่การอ่านทบทวนอีกรอบ แต่เป็นการตั้งคำถามทดสอบตัวเองจากที่ได้อ่านไป
ทฤษฎีทางจิตวิทยาที่เรียกว่า “อภิปัญญา” (Metacognition) คือ ความสามารถที่เรารู้ว่าการเรียนรู้แบบไหนเหมาะกับตัวเองที่สุด และสามารถเลือกแบบแผน ควบคุม และประเมินการเรียนรู้ของตัวเองได้ เมื่อพูดถึงการทำผิดพลาด คุณจะสามารถทบทวนได้ว่า ความผิดพลาดเกิดจากอะไร สะท้อนให้เห็นตรรกะเบื้องหลังความมั่นใจในคำตอบแรกของคุณ การใช้ทฤษฎีนี้ในการแก้ไขปัญหา นอกจากจะทำให้คุณจำเรื่องนี้ได้แม่นยำแล้ว ยังช่วยให้คุณตัดสินใจได้ดีขึ้นในอนาคตด้วย
ถ้าเป้าหมายคือผลการทำงานที่ดีที่สุดในสถานการณ์ที่สุ่มเสี่ยงที่สุด บางครั้งอาจเป็นเรื่องคุ้มค่าที่จะสนับสนุนให้คนในองค์กรได้กล้าลองทำผิดในสถานการณ์ที่ยังไม่สุ่มเสี่ยงเท่าไหร่ ดีกว่าพยายามที่จะเลี่ยงทุกวิถีทางไม่ให้เกิดความผิดพลาดเลย เพราะใช่ว่าพนักงานจะรู้ทุกเรื่องที่องค์กรอยากให้รู้
สตาร์ตอัปก็เช่นกัน Elon Musk ได้กล่าวไว้ว่า “ความแตกต่างระหว่างธุรกิจที่ประสบความสำเร็จกับไม่ประสบความสำเร็จ คือ ธุรกิจที่ประสบความสำเร็จมองเห็นความผิดพลาดและรีบแก้ไข ในขณะที่ธุรกิจที่ไม่ประสบความสำเร็จพยายามที่จะเลี่ยงความผิดพลาด”
แม้กระทั่ง Bill Gates ก็บอกว่า “เมื่อใดก็ตามที่คุณสามารถโอบกอดเรื่องที่ไม่น่าพึงพอใจนัก ไม่ใช่ในเชิงลบ แต่เห็นเป็นหลักฐานว่าจะต้องมีการเปลี่ยนแปลง เมื่อนั้นคุณจะไม่มีวันโดนโจมตีโดยเรื่องนั้นได้อีก คุณได้เรียนรู้จากมัน ทุกอย่างขึ้นอยู่กับว่าคุณตอบรับความล้มเหลวอย่างไร”
นั่นคือสาเหตุว่าทำไมเราเรียนรู้ได้มากกว่า เวลาได้รับอิสระในการทำความผิดพลาด แล้วได้รับการส่งเสริมให้วิเคราะห์ว่าอะไรคือสาเหตุ ที่ทำให้เราตัดสินใจพลาดหรือทำพลาด แทนที่จะเลี่ยงการทำผิดอีกในอนาคต เพราะถึงอย่างไรเราก็จะทำผิดพลาดอยู่ดี สิ่งสำคัญอยู่ที่เราตอบสนองอย่างไร และเราเรียนรู้อะไรจากความผิดพลาดนั้นมากกว่า
ที่มาของข้อมูล – Elon Musk, Bill Gates, and Science Agree: You Really Do Learn More From Your Mistakes