เมื่อหลายปีก่อน เราอาจเคยชินกับการโพสต์เรื่องราวในชีวิตประจำวันที่ดูสดใสมีความสุขผ่านโซเชียลมีเดีย แต่แล้วอยู่ ๆ สิ่งเหล่านี้ดูจะกลายเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยเหมาะสมนักกับสถานการณ์ปัจจุบัน เพราะในเวลาที่เรากำลังโพสต์เรื่องราวที่มีความสุขอยู่นั้น มีผู้คนจำนวนมากกำลังจะอดตาย และยังมีผู้คนอีกจำนวนมากเช่นกันที่เสียชีวิตไปจากการระบาดของไวรัส ไหนจะปัญหาทางการเมืองหรือปัญหาระดับโลก ปัจจัยเหล่านี้เองที่กำลังเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และโซเชียลมีเดียไปตลอดกาล
ความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนกับโซเชียลมีเดียที่เปลี่ยนไปเมื่อไวรัสระบาด
หนึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากเกิดไวรัสระบาด คือความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนกับโซเชียลมีเดียต่างๆ ที่เปลี่ยนแปลงไป การต้องติดแหง็กอยู่กับบ้าน และทำเรื่องเดิมๆ ซ้ำไปซ้ำมาทุกวัน จนไม่มีอะไรจะให้โพสต์ อาจทำให้หลายคนไถหน้าจอมากขึ้น แต่โพสต์สิ่งต่างๆ น้อยลง ขณะเดียวกันบางคนก็อาจโพสต์สิ่งต่างๆ มากขึ้น เพื่อระบายความคิดบางอย่าง ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่รู้สึกเก็บกด เพราะมันช่วยบรรเทาความทุกข์ ความเซื่องซึม เฉื่อยชา หรือความโดดเดี่ยว และความเบื่อจากการต้องกักตัวอยู่บ้านได้ การเชื่อมต่อกันผ่านแพลตฟอร์มต่างๆ ไม่เพียงแค่ช่วยบรรเทาความรู้สึกของการต้องอยู่อย่างโดดเดี่ยวเท่านั้น แต่มันยังเพิ่มความรู้สึกสบายใจในทางจิตวิทยาได้ด้วย เพราะมันทำให้ผู้คนรู้สึกเหงาน้อยลง และรู้สึกกลัวน้อยลง เมื่อพวกเขารู้ว่าตนเองไม่ได้กำลังรับมือกับความรู้สึกเหล่านี้อยู่ลำพัง
นอกจากนั้นแล้ว ในช่วงของการระบาด ผู้คนยังพากันไปรวมตัวกันในโซเชียลมีเดียที่มีความเฉพาะกลุ่ม ซึ่งรายล้อมไปด้วยผู้คนที่มีความสนใจตรงกัน และมีกิจกรรมต่างๆ ที่ชอบทำร่วมกัน เพราะสิ่งเหล่านี้จะพาให้เราได้พบกับการเชื่อมต่อทางสังคมที่มีความหมายมากขึ้น กว่าที่เคยพบในโซเชียลมีเดียทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มใน Space ของ Twitter หรือห้องใน Clubhouse
วันที่ไวรัสเปลี่ยนเรื่องราวด้านลบของชีวิตให้กลายเป็นความปกติธรรมดา
ในปัจจุบันมีโพสต์เกี่ยวกับสุขภาพจิตเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วบนโซเชียลมีเดีย และสิ่งนี้แสดงให้เห็นถึงความอ่อนไหวของคนในสังคมที่มีต่อปัญหาของผู้อื่น
ซึ่งการที่ผู้คนในสังคมแสดงออกบนโซเชียลมีเดียถึงความผิดหวังหรือความรู้สึกในแง่ลบ การบ่นระบายเกี่ยวกับการกักตัว และสถานการณ์ที่ย่ำแย่ของโลก การแชร์ความคิดในแง่มุมที่ว่าทุกคนต่างก็เจ็บปวดทรมานคล้ายๆ กัน สะท้อนให้เห็นว่าในช่วงเวลานี้แทบไม่มีใครที่มีความสุข สิ่งเหล่านี้จึงค่อยๆ กลายเป็นพื้นที่แห่งใหญ่สำหรับการปลอบใจกันของผู้คนในสังคม
วันที่คอนเทนต์ที่ดู ‘จริง’ น่าดึงดูดกว่าคอนเทนต์ที่เพอร์เฟค
จากที่ก่อนหน้านี้โซเชียลมีเดียถูกจัดเป็นพื้นที่แห่งความปรารถนาที่จะสมบูรณ์แบบโดยเฉพาะกับการโพสต์ภาพเป็น grid ลงบน Instagram ก็เคยเป็นเรื่องที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ถึงการนำเสนอชีวิตของผู้คนในแบบอุดมคติเกินไป และดู unrealistic
ทว่าเมื่อเกิดโรคระบาดสิ่งเหล่านี้ก็เริ่มลดหายลงไป เพราะสถานการณ์นี้ทำให้หลายอย่างยุ่งเหยิงขึ้น และไม่อาจใช้ชีวิตได้ตามปกติ คนทำงานหลายคนต้องอยู่บ้าน เด็กๆ นักเรียนก็ต้องอยู่บ้าน ผู้คนมากมายไม่แต่งหน้าหรือแต่งตัวเพราะไม่ต้องออกไปไหน มีแต่ภาพคนอยู่บ้าน ที่ไม่ใช่ร้านกาแฟ หรือสถานที่ท่องเที่ยวสวยๆ และภาพจริงเหล่านี้ก็ปรากฎให้เห็นผ่านการแชร์บนโซเชียลมีเดียจนกลายเป็นเรื่องปกติกว่าที่เคยเป็น
และในช่วงที่ผู้คนต่างมองหาสิ่งที่จะสร้างความบันเทิงให้กับตัวเองเพื่อบรรเทาความเครียด แพลตฟอร์มหน้าใหม่อย่าง TikTok ก็ได้รับความนิยมอย่างล้นหลามไปทั่วโลกและมีจำนวนผู้ใช้เติบโตขึ้นสูงเป็นประวัติการณ์
เพราะว่าแพลตฟอร์มของโซเชียลมีเดียและประเภทของคอนเทนต์ที่ผู้คนบนโลกรู้สึกสบายใจที่จะรับชมในช่วงเวลานี้ ก็คือสิ่งที่พวกเขารู้สึกว่าจริงใจที่สุด ซึ่งการที่หลายคนมีปฏิกริยาตอบรับที่ดีกับ TikTok ก็เพราะผู้คนจำนวนมากได้ใส่ความเป็นตัวเองในด้านที่ไม่ได้เพอร์เฟคลงไปในวิดีโอ และผลตอบรับที่ได้กลับมาก็ยังดีจนเกิดเป็นไวรัล(จากข้อมูลของ SimilarWeb จำนวนการเข้าใช้ TikTok เพิ่มขึ้นแทบจะ 600% สำหรับค่าเฉลี่ยในปี 2020 เมื่อเปรียบเทียบกับปี 2019)
‘จริงใจ + ไม่ซีเรียส’ สิ่งสำคัญที่ทำให้ TikTok ได้รับความนิยมสูงกว่าโซเชียลมีเดียอื่นในช่วงโควิด
ในขณะที่ในโซเชียลมีเดียอื่นนั้นเต็มไปด้วยข้อมูลข่าวสารที่สร้างความรู้สึกในแง่ลบ และหาความผ่อนคลายไม่ได้ บน TikTok กลับมีคอนเทนต์ที่สร้างความรู้สึกในแง่บวกมากกว่า และยังเป็นแพลตฟอร์มโดดเด่นในเรื่องคอนเทนต์ที่เบาสมอง และไม่ซีเรียสเกินไป นอกจากนั้น TikTok ยังสร้างการเชื่อมต่อของผู้คนบนโลกออนไลน์ ผ่านการรับชมวิดีโอของคนแปลกหน้าที่มาพูดเรื่องต่างๆ เกี่ยวกับชีวิตของตัวเองแบบเปิดเผย ซึ่งความเปิดเผยและความดูจริงใจนี้ก็ได้กลายมาเป็นหนึ่งในลักษณะเด่นของโซเชียลมีเดียในยุคโควิด
นอกจาก TikTok แล้วก็ยังมีไลฟ์สตรีมมิ่งที่ได้รับความนิยมจากผู้คนจำนวนมาก เพราะไลฟ์สตรีมมิ่งเป็นคอนเทนต์แบบเรียลไทม์และไม่ได้ผ่านการตัดต่อ และยังเป็นคอนเทนต์ที่มีความรวดเร็วและให้ความรู้สึกที่จริงมากกว่าคอนเทนต์ประเภทที่ถูกปรับแต่งมาแล้วเพื่อคนดู
ซึ่งในอนาคตอันใกล้ ความสวยเนี้ยบต่างๆ หรือคอนเทนต์ที่ถูกปรุงแต่งมาแล้ว อาจลดหายไปจากพื้นที่บนโซเชียลมีเดีย ส่วนคอนเทนต์ที่ดูเป็นจริงกว่าจะกลายเป็นสิ่งที่ได้รับความสนใจมากขึ้น
เพราะอย่างที่เรารู้ว่าแท้จริงแล้วเราทุกคนล้วนไม่ได้สมบูรณ์แบบ และหากสมบูรณ์แบบก็คงจะไม่ใช่มนุษย์ สิ่งที่จะตอบความสนใจและเติมเต็มผู้คนในสังคมให้สมบูรณ์ขึ้นได้ จึงอาจเป็นเรื่องของสิ่งที่ดูจริงและความเป็นจริงที่เหมือนจะขาดหายไปจากโลกที่เราอยู่มานาน
อ้างอิง
