🤔 คำว่า ‘นิสัย’ บ่งบอกถึงตัวตนของแต่ละบุคคล การที่เราทำอะไรซ้ำ ๆ บ่อย ๆ จะเกิดเป็นนิสัยใหม่
ซึ่งสิ่งที่ไม่น่าเชื่อ แต่ต้องเชื่อก็คือ นิสัยสามารถบ่งบอก ความสำเร็จในชีวิตคุณได้!
Stephen Covey (สตีเฟน โควีย์) ผู้เขียนหนังสือ The 7 Habits of Highly Effective People เป็นหนึ่งในหนังสือยอดฮิตตลอดการ ที่ได้เขียนเรื่องราวของนิสัยทั้ง 7 ที่ถ้าเรามีติดตัวจะช่วยให้คุณเป็นคนที่ทำอะไรก็สำเร็จอย่างยั่งยืน โดยหัวข้อในวันนี้หนึ่งในนิสัยที่หยิบยกมาและสำคัญมาก ๆ ในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจในยุคปัจจุบันจำเป็นมาก ๆ คือ “Habit 4: Think Win-Win”
Habit 4: Think Win-Win นิสัยของคนสำเร็จ คิดแบบผู้ชนะที่ไม่ได้สำเร็จเพียงตัวคนเดียว แต่สำเร็จร่วมกันกับผู้อื่น
💯 Think Win-Win คือนิสัยลำดับที่ 4 ของ The 7 Habits of Highly Effective People ที่เกี่ยวข้องกับการคิดแบบทุกฝ่ายชนะ ในการทำธุรกิจ หรือการทำงาน เราไม่ได้ทำงานเพียงคนเดียว แต่เรามีทีมงาน, Vendor, Business Partners หรือแม้กระทั่งการทำ Project Team, Performance Agreement ล้วนแล้วเราก็ต้องทำงานกับผู้คน
ดังนั้นการทำงานคงไม่มีใครอยากขาดทุน หรือพบกับความล้มเหลว ยิ่งถ้าคุณเป็นผู้นำการสร้างนิสัยคิดแบบ Win-Win จะช่วยให้เกิดการทำงานร่วมกันแบบทุกฝ่ายชนะ เกิดความร่วมมือกันแทนที่จะแข่งขันกันเอง เพราะทั้งสองฝ่ายต่างได้ประโยชน์ร่วมกัน สามารถเข้าใจผู้อื่นได้จริง และสร้างความมั่นใจให้เขา
การเป็นคนที่ Win-Win ได้คุณต้องใจดีแบบไม่แข็งกร้าว รักษาคำพูดของตัวเอง และรักษาสมดุลระหว่างความมั่นใจ ความกล้า และการนึกถึงผู้อื่นอยู่เสมอ โดยแก่นของเรื่องนี้คือการ Collaborate ทำงานร่วมกันอย่างซื่อสัตย์ แสวงหาประโยชน์ร่วมกันอย่างเท่าเทียม และการสร้าง Trust Relationships เกิดความเชื่อมั่น เชื่อใจกันในการทำงาน ยอมรับในมุมมองที่แตกต่างกันเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด แต่ก็ใช่ว่าเราจะสามารถสร้างนิสัยผู้ชนะได้ทันที ซึ่งจะทำได้ต้องเกิดจากการฝึกฝน
โดยเทคนิค Think Win-Win ถูกออกแบบมาให้เราเห็นถึง 5 สถานการณ์ เพื่อให้เห็นว่าในแต่ละสถานการณ์ในการทำธุรกิจ หรือการทำงานที่เรามักจะเจอ!
🎯 1. Win-Win: ผู้นำที่ทำให้ทุกฝ่ายแฮปปี้ และสำเร็จ
มุมมองการคิดแบบ The Win-Win มีความท้าทายสูง และดูเหมือนอาจจะเกิดขึ้นได้ยาก ซึ่งเป็นหนึ่งในนิสัยของการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น หากเราทำงานกับลูกค้า หากผลลัพธ์ที่ออกมาเป็น The Win-Win ทั้งเรา ลูกค้าก็จะแฮปปี้ มีความสุข และเกิดการพูดคุยกันนานขึ้นซึ่งอาจจะไม่ใช่เรื่องงานก็ได้ เพราะลูกค้าสบายใจในการคุยกับเรา
โดยเทคนิค Win-Win มักเกิดขึ้นจากคนที่มีวุฒิภาวะที่แท้จริง (Maturity) คือการฟังผู้อื่นอย่างตั้งใจ เพื่อเข้าใจเป้าหมายและมุมมองของเขา จากนั้นค่อยแสดงความคิดเห็นของตัวเอง โดยมุ่งหวังเป้าหมายสุดท้ายคือการแก้ปัญหาร่วมกันที่ทั้งสองฝ่ายไม่สามารถทำได้ด้วยตัวเอง และนำไปสู่การแก้ปัญหาให้อีกฝ่ายเพื่อเกิด The Win-Win ร่วมกัน
อีกมุมที่น่าสนใจของ The Win-Win คือ ผู้นำรักษาความสัมพันธ์ เพราะผู้นำกลุ่มนี้เขามองเห็นว่าทั้งสองฝ่ายมีเป้าหมายแตกต่างกัน เช่น แบรนด์ 2 เจ้าจะทำงานร่วมกัน แต่เป้าหมายแตกต่างกัน เขาจะหลีกเลี่ยงข้อตกลง แต่ยังคงรักษาความสัมพันธ์อันดีไว้ในอนาคตต่อไป เราจะเห็น No Deal จากในตาราง เพราะผู้นำกลุ่มนี้จะเก่งมากในการมองหาทางออกที่ถูกต้อง ซึ่งเป็นประโยชน์กับทุกฝ่าย ต่อให้การทำงานนั้นร่วมงานกันไปแล้ว แต่ถ้ามันไม่ได้สำเร็จ เขาก็ยินดีที่จะถอนตัว หรือรับผิดชอบต่อสถานการณ์นั่นเอง ซึ่งถือเป็นนิสัยที่ยอดเยี่ยม
🎯 2. The Win-Lose: ผู้นำที่โฟกัสแค่การแข่งขัน
นิสัยมุมมองแบบ The Win-Lose หรือ ชนะ-แพ้ คือรูปแบบการแข่งขันอย่างแท้จริง ผู้นำที่มีความคิดแบบนี้มักจะใช้รูปแบบการควบคุม มีอำนาจทางความคิด และหาวิธีการเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ ซึ่งต้องยอมรับว่าคนส่วนใหญ่มีนิสัย ชนะ-แพ้ ฝังลึกจากประสบการณ์ชีวิตหลายอย่าง
เช่น ตอนเรียนหนังสือแข่งขันกันสอบได้ที่ 1 หรือ การเล่นกีฬาเราอยากจะเอาชนะ เป็นต้น แต่ไม่ได้หมายความว่าวิธีการ ชนะ-แพ้ จะเป็นสิ่งที่ผิด ในบางสถานการณ์อาจจะจำเป็น แต่ก็เป็นการชนะในระยะสั้น ไม่ยั่งยืน แต่ท้ายที่สุดการร่วมมือกัน ให้เกียรติซึ่งกันและกันมีดีกว่าการแข่งขันเสมอ เพราะการประสบความสำเร็จร่วมกันของคู่ค้า, พาสเนอร์ หรือทีมงาน คือสิ่งที่ผู้นำคู่ควร
🎯 3. The Lose-Win: ผู้นำที่ตามใจคนอื่น
นิสัยมุมมองแบบ The Lose-Win คือคนที่เลือกทางที่ง่ายกว่า เพราะคนกลุ่มนี้ต้องการได้รับการยอมรับ แต่ก็มักจะยอมแพ้อยู่เสมอ และกลัวจุดแข็งของคนอื่น ผู้นำที่มีความคิดแบบนี้มักจะเป็นผู้นำที่ใจดี และยอมตามน้ำมากเกินไป ด้วยความคิดแบบนี้จะทำให้คนกลุ่มนี้เก็บกดอารมณ์ไว้มาก ซึ่งอาจนำไปสู่การระเบิดอารมณ์หรือเกิดความแค้นได้ ดังนั้นการที่เรารู้ไว้ว่า เราเป็นแบบนี้หรือเปล่าจะช่วยให้เราประเมินสถานการณ์ได้ และสามารถปรับปรุงตัวเองให้เป็นคนที่ The Win-Win ได้ในที่สุด
🎯 4. The Lose-Lose: ผู้นำที่มองแต่ความล้มเหลว
นิสัยมุมมองแบบ The Lose-Lose คือเมื่อคนสองคนมาเจอกัน ก็ต้องมีฝ่ายที่แพ้และชนะ แต่ทัศนคติของผู้นำ หรือคนกลุ่มนี้คือ ยอมให้ตัวเองเสียหายได้เพื่อให้อีกฝ่ายแพ้ มุมมองนี้เกิดจากนิสัย และทัศนคติเดิมมีความกังวลกับความล้มเหลวมากจนเกินไป จนมองไม่เห็นความรู้สึกของอีกฝ่าย เพราะในหัวคิดแต่ความล้มเหลว
แล้วเราจะก้าวข้ามนิสัย The Lose-Lose ได้อย่างไร สำคัญมากคือคุณต้องมองหาข้อดีของคนอื่นบ้าง และต้องมีทิศทางหรือเป้าหมายที่ชัดเจน เพราะความโลเลและคิดแต่เรื่องล้มเหลว เลยทำให้คุณไม่มีความสุข และคิดแต่ว่าถ้าฉันไม่ได้ คนอื่นก็ต้องไม่ได้ ซึ่งเป็นนิสัย และ Mindset ที่เลวร้ายที่สุด
🎯 5. Win: ผู้นำที่สนใจแค่ผลลัพธ์
แม้รูปแบบ Win จะไม่ได้อยู่ในตาราง แต่นิสัยมุมมองแบบ Win จะต่างจากคนที่เป็น The Win-Win เพราะผู้นำประเภทนี้เขาสนใจแค่ผลลัพธ์ บางครั้งไม่ได้สนการแข่งขันด้วยซ้ำ ต้องเน้นความต้องการตัวเองเป็นหลัก ไม่ได้สนใจความรู้สึกนึกคิดของอีกฝ่าย เปรียบได้ประมาณว่าผู้แข็งแกร่งที่สุดเท่านั้นที่อยู่รอด เป็นนิสัยของคนที่มั่นใจในประสิทธิภาพของตัวเอง และคาดหวังให้คนอื่นเป็นแบบเดียวกับคุณ
โดยสรุปแล้วเทคนิคนี้เป็นหนึ่งในการสะท้อนตัวเองได้ดีมาก ๆ จะสังเกตได้ว่าการเป็นผู้นำในแบบ Win-Win นั้นมักจะมองความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน คิดถึงความต้องการของผู้อื่นไปพร้อม ๆ กับความต้องการของตัวเองร่วมกัน มองเห็นเป้าหมายชัดเจน ซึ่งช่วยให้การทำงานสำเร็จได้ เป็นผู้ที่รักษาบรรยากาศให้แฮปปี้ที่สุด แก้ปัญหาเก่ง และหาทางออกที่เหมาะสม แถมเขายังรักษาความสัมพันธ์กับคนร่วมงานได้ดี ซึ่งใคร ๆ ก็อยากได้คนร่วมงานที่มีนิสัยในแบบ Win-Win นั่นเอง
แปล เรียบเรียง: กิตติภพ ปานล้ำเลิศ
ที่มา
- Habit 4 Of Highly Effective People: Think Win Win
- Habit 4: Think Win-Win®
- Habit 4: Think Win/Win—7 Habits of Highly Effective People
