ประเดิมต้นปีด้วย Future of jobs Report 2025 อนาคตของตลาดแรงงานปี 2025 จาก World Economic Forum โดย ศาสตราจารย์ ดร.วิเลิศ ภูริวัชร อธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นการทำร่วมกับจุฬาฯ พันธมิตรหนึ่งเดียวในไทย จะมาชี้ให้เห็นว่าในอนาคตทั่วโลกจะเกิดอะไรขึ้นต่อจากนี้
งานบางงานจะอยู่อย่างไร การศึกษาจะพัฒนาหลักสูตรอย่างไรให้ตอบสนองต่อ Future of jobs
โดยรายงานวิจัยนี้ถูกสัมภาษณ์กว่า 1,000 ตัวอย่าง, พนักงาน 14 ล้าน รวมไปถึงอุตสาหกรรมกว่า 22 หน่วยงาน และทั้งหมดมี 9 ทวีปในการทำงานวิจัยชิ้นนี้
FUTURE OF JOBS 2025
10 ทักษะจำเป็นแห่งอนาคต จากงานวิจัยระดับโลกปีล่าสุด! โดย ศาสตราจารย์ ดร.วิเลิศ ภูริวัชร อธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.ในฝั่งของ THAILAND 10 ทักษะจำเป็นแห่งอนาคตมีดังนี้
1. AI and big data (ทักษะด้าน AI และ Big Data)
นี่คือทักษะไม่ใช่เพียงแค่ความรู้อีกต่อไป วันนี้ใครไม่เคยได้ใช้ AI มันไม่ได้อีกต่อไป ซึ่ง AI ไม่ใช่เพียงแค่เครื่องมือ แต่มันคือส่วนหนึ่งของชีวิตใช้มันจนเกิดเป็นทักษะใหม่
2. Analytical thinking (ทักษะการคิดเชิงวิเคราะห์)
บ่อยครั้งเรามักจะตั้งคำถามว่า ทำไม ทำไม ทำไม เช่น ทำไมร้านอาหารนี้ถึงใคร ๆ ก็บอกอร่อย การคิดเชิงวิเคราะห์ก่อนสำคัญ โดยอย่าพึ่งเชื่อว่าร้านนี้อร่อย ทักษะนี้จะช่วยกรองความคิดของเราอย่างถูกต้อง
3. Creative Thinking (ทักษะการคิดอย่างสร้างสรรค์)
Thinking คือสมอง การสรรค์สร้าง AI ด้วย Creative Thinking จึงมีความสำคัญ เมื่อเรามีความคิดสร้างสรรค์เทคโนโลยีของเราก็จะไม่เหมือนคนอื่น และแตกต่างเหมาะสมกับงานที่เราทำได้จริง
4. Networks and cybersecurity (ทักษะด้านเทคโนโลยี และความปลอดภัยทางข้อมูล)
หนึ่งในสกิลใหม่ที่เกิดขึ้นอย่างชัดเจน โดยเกิดจากการที่เทคโนโลยีเติบโตอย่างรวดเร็ว ดังนั้นทักษะด้านเทคโนโลยีในการเชื่อมโยง และความปลอดภัยในการใช้เทคโนโลยีจึงมีความสำคัญขึ้นมาทันที ใครที่มีทักษะเชิงลึกด้านนี้จะได้เปรียบ
5. Leadership and Social influence (ทักษะมีความเป็นผู้นำ และสร้างอิทธิพล)
คำว่าผู้นำไม่ได้หมายถึงตำแหน่ง แต่เป็นทักษะที่ต้องฝึกฝน ความเป็นผู้นำคือเมื่อไหร่พูด คนอื่นรับฟัง แล้วเมื่อคุณเป็นผู้นำได้ การเป็น influence ให้คนตามก็ตามมา เมื่อคุณฝึกและเชี่ยวชาญพอโอกาสที่คนจะตามคุณก็มีมากขึ้น
6. Resilience, flexibility and agility (ทักษะปรับตัว ทำงานอย่างยืดหยุ่น และคล่องตัว)
ลองคิดว่าภาพว่าวันนี้ผู้สูงวัยให้เขาเลิกใช้ LINE ไปใช้ IG ได้ไหม ส่วนใหญ่เขาจะไม่เปลี่ยน ดังนั้นทักษะที่เหมาะกับการทำงานในยุคนี้คือการต้องกล้าเปลี่ยน และยืดหยุ่นต่อการทำงาน รวมถึงต้องเร็ว คล่องตัวอยู่เสมอ
7. Empathy and active listening (ทักษะมีความเห็นอกเห็นใจ และมีทักษะในการรับฟัง)
ความเห็นอกเห็นใจฟังดูแล้วเหมือนจะไม่ใช่ทักษะ แต่สิ่งนี้คือทักษะที่สำคัญมาก ๆ มันเกิดจากการฝึกฝนเรื่อย ๆ ในการเห็นอกเห็นใจผู้คนรอบตัว ลองเริ่มฝึกจากเรื่องนี้ก่อน การนึกถึงคนอื่นแบบไม่ปรุงแต่งสำคัญ รวมไปถึงต้องไม่อีโก้จนไม่รับฟัง แต่ฝึกรับฟังให้บ่อย ทำให้เป็นนิสัย ลูกค้าว่าก็ต้องคิดให้ได้ว่าเขาว่าเราเพราะอะไร รับฟังเพื่อวิเคราะห์ให้ได้
8. Motivation and self-awareness (ทักษะมีความเข้าใจตนเอง และมีแรงจูงใจในการทำงาน)
แรงจูงใจคือทักษะ เป็นสิ่งที่จะบ่งบอกเราว่า เราจะสำเร็จหรือไม่ เพราะคนที่จะประสบความสำเร็จ คือคนที่มองว่าวันนี้เราต้องดีกว่าเดิม การมี Motivation and self-awareness คือการบอกว่าเราจะไปต่อ แค่นี้ยังไม่พอ มีแรงจูงใจไปต่อ มันจะต้องดีขึ้น ดีกว่าเดิม และดียิ่ง ๆ ขึ้นไป
9. Talent management (ทักษะด้านการบริหารจัดการพรสวรรค์ตนเอง)
เราต้องรู้ว่าตัวเองเก่งอะไร และไม่เก่งอะไร คนที่ไม่ประสบความสำเร็จไม่ใช่ว่าเราไม่เก่ง แต่เราเล่นผิดพื้นที่เท่านั้น นี่จึงเป็นสกิลหนึ่งที่สำคัญในการรับรู้ตัวตน
10. Curiosity and lifelong learning (มีความช่างสงสัย ได้เรียนรู้ตลอดชีวิต)
คนที่อยากเรียนรู้เพิ่มอย่างสม่ำเสมอ การจะอยากรู้ ต้องเกิดจากความช่างสงสัย เมื่อเราอยากรู้อยากเห็น เราจะเกิดการเรียนรู้ นี่จึงเป็นทักษะสำคัญของการเรียนรู้อย่างสม่ำเสมอ
ข้อมูลสถิติที่น่าสนใจเกี่ยวกับ FUTURE OF JOBS 2025
- งาน 92 ล้านจะถูกแทนที่ใหม่ และ 170 ล้าน งานใหม่จะเพิ่มเข้ามา
- การเติบโตการจ้างงานเพิ่ม 7% เป็นการเพิ่มขึ้นจากงานใหม่ ที่ไม่ใช่งานเดิม ดังนั้นบุคลากรต้องพร้อมรับกับงานใหม่
- พนักงานกว่า 40% จะถูก Transform และ 59% เราจะต้องเรียนรู้กันใหม่
- 63% เราต้องเรียนรู้สิ่งใหม่มากขึ้น ไม่งั้นพนักงานจะกลายเป็นอุปสรรค มากกว่าโอกาส
- Skill Evolution สำคัญมากตั้งแต่ Core Skills อย่าง เราต้องมีทักษะเชิง Analytical thinking หรือทักษะเชิงวิเคราะห์, รวมไปถึงต้องมีสกิล Resilience การยืดหยุ่น ปรับตัว และ Leadership and Social Influence ทักษะภาวะความเป็นผู้นำ
- Skill Evolution อีกส่วนคือ Emerging Skills ตั้งแต่ AI, cybersecurity, Creative Thinking และ lifelong learning
การพัฒนาตลาดแรงงานของไทย 4 เรื่อง (Workforce Strategies)
1. Upskill Your Workforce
เราจะต้องพัฒนาทั้งตัว อย่าไปเพิ่มสกิลด้านใดด้านหนึ่ง เราเรียกว่า Holistic Upskill คือการอัปทั้งส่วนของ Hard Skill, Soft Skill ต้องดีให้ได้ทุกจุด
2. Hire Staff with New Skills
ถ้าต้องการเปลี่ยนแปลงมันคือการหาสกิลใหม่ โดย 70% บอกว่าเราควรไปหาคนใหม่ การ upskill มันยากกว่า
3. Accelerate Automation of Processes and Tasks Workforce
องค์กรต้องทำทุกอย่างให้เป็น Automation ได้แล้วในปีนี้
4. Transition Existing Staff from Declining to Growing Roles
ถ้าคนเก่าอัปสกิลไม่ได้ ให้เขาไปอยู่ในงานอื่นที่มีบทบาทเหมาะสมกับเขาแทน
วันนี้โลกถามหาคนที่มี Skills Set ใหม่ เราคิดอย่างมีชั้นเชิงแล้วหรือยัง วันนี้การฝึกฝนทักษะจำเป็นมากขึ้น เราต้องฝังทักษะให้ลงลึกไปจนถึงจิตวิญญาณด้วยการทำซ้ำบ่อย ๆ ทักษะจะเกิดขึ้นได้เกิดจากการฝึกฝน ลงมือทำซ้ำอยู่อย่างสม่ำเสมอ มันถึงจะกลายเป็นทักษะได้จริง
เรียบเรียง: กิตติภพ ปานล้ำเลิศ
